Thanh Huyền
Thanh Huyền (sinh ngày 10 tháng 10 năm 1942) là một ca sĩ người Việt Nam. Bà nổi tiếng với những ca khúc dân ca và trữ tình cách mạng với hàng loạt ca khúc như "Câu hò bên bờ Hiền Lương", "Đường cày đảm đang", "Mẹ yêu con", "Lời ca dâng Bác". Thanh Huyền được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân vào năm 1984 và là nữ ca sĩ đầu tiên được phong tặng danh hiệu này.
| Thanh Huyền | |
|---|---|
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | |
Tên khai sinh | Trương Thị Thanh Huyền |
Ngày sinh | 10 tháng 10, 1942 |
Nơi sinh | Hà Nội, Bắc Kỳ, Liên bang Đông Dương |
| Giới tính | nữ |
| Quốc tịch |  Việt Nam |
| Nghề nghiệp | Ca sĩ |
| Gia đình | |
Chồng | Nguyễn Thanh An |
| Khen thưởng |  Huân chương Lao động hạng Nhì  Huân chương Kháng chiến hạng Ba |
| Danh hiệu | Nghệ sĩ nhân dân (1984) |
| Sự nghiệp âm nhạc | |
| Đào tạo | Trường Âm nhạc Việt Nam |
| Dòng nhạc | |
| Ca khúc |
|
Cuộc đời
sửaThanh Huyền, tên thật là Trương Thị Thanh Huyền, sinh ngày 10 tháng 10 năm 1942 tại Hà Nội. Bà sinh ra trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật, mẹ là một nghệ sĩ cải lương nổi tiếng.[1] Với năng khiếu bẩm sinh, khi Hà Nội được giải phóng vào năm 1954, bà tham gia sinh hoạt trong đội đồng ca thiếu niên Ấu Trĩ Viên của thành phố và Đội Sơn ca do Đoàn Ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam thành lập (dưới sự dẫn dắt của nhạc sĩ Mộng Lân và Nguyễn Lân Tuất).[2] Bà còn đạt nhiều giải cao trong các cuộc thi ca hát thiếu nhi, liên tiếp trong hai năm 1955 và 1956, bà đã giành giải Nhất về hát đơn ca thiếu nhi toàn thành phố Hà Nội. Sau đó, bà theo học khoa thanh nhạc của Trường Âm nhạc Việt Nam (sau này là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam), dưới sự dẫn dắt của nhiều nhà giáo, nghệ sĩ tên tuổi như Mai Khanh, Thúy Huyền.[3] Bà còn học hát cả hát văn, ca Huế, dân ca Bắc Bộ, điều này đã giúp bà hát thành công nhiều thể loại thanh nhạc.[4]
Năm 1963, sau khi tốt nghiệp khoa Thanh nhạc, Thanh Huyền về công tác tại Đoàn ca múa Nhân dân Trung ương (nay là Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam) cho đến khi nghỉ hưu. Bà đã cùng đoàn đi lưu diễn tại Liên Xô, Cuba, Trung Quốc và nhiều nơi tại Việt Nam trong giai đoạn Chiến tranh Việt Nam, vào các chiến trường Nghệ An, Hà Tĩnh,[5] biểu diễn tại Pháp, Algérie, Italia để phục vụ Hội nghị Paris.[6]
Thanh Huyền được báo chí đánh giá là một trong những giọng ca hàng đầu của dòng nhạc cách mạng trong suốt những năm 1960–1970. Với giọng hát kết hợp nhuần nhuyễn giữa dân ca và kĩ thuật thanh nhạc cổ điển, bà được xem là giọng ca dân ca kế thừa của nghệ sĩ Thương Huyền. Bà nổi tiếng với nhiều ca khúc được phát trên sóng phát thanh Đài Tiếng nói Việt Nam, những ca khúc dân ca Bắc Bộ (đặc biệt là Quan họ Bắc Ninh) như "Bèo dạt mây trôi", "Xe chỉ luồn kim", "Người ở đừng về", "Gửi anh một khúc dân ca" (Dân Huyền)[7][8] và những ca khúc tân nhạc như "Đường cày đảm đang" (An Chung), "Lời ca dâng Bác" (Trọng Loan),[9][10] "Rặng trâm bầu" (Thái Cơ),[11] "Mẹ yêu con" (Nguyễn Văn Tý),[12][13] "Hát ru" (Hoàng Vân).[14][15] Thanh Huyền còn là một trong những giọng ca từng nhiều lần biểu diễn trước Chủ tịch Hồ Chí Minh.[16]
Thanh Huyền đã đoạt 3 Huy chương Vàng trong các kỳ Hội diễn chuyên nghiệp toàn quốc. Bà đã được tặng thưởng Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Ba, Huân chương Lao động hạng Nhì và Huy hiệu Bác Hồ. Năm 1984, bà được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân trong đợt phong thưởng danh hiệu đầu tiên.[17]
Đời tư
sửaThanh Huyền kết hôn với đạo diễn điện ảnh Thanh An,[18] hai ông bà sinh được 2 người con, con gái út tên Nguyễn Thanh Hằng nối nghiệp mẹ làm ca sĩ và từng đoạt giải Ba Cuộc thi Đơn ca nhạc nhẹ toàn quốc lần thứ 2 (1991).[19]
Tham khảo
sửa- ^ “Giọng ca vàng thuở ấy... bây giờ: Thanh Huyền – ngôi sao trên sóng phát thanh”. Hội Âm nhạc Hà Nội. 15 tháng 2 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Dân Huyền (27 tháng 10 năm 2009). “NSND Thanh Huyền: Trau dồi tài năng để cống hiến cho nghệ thuật”. Đài Tiếng nói Việt Nam. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Nguyễn Đình San (20 tháng 8 năm 2022). “Từ thợ điện trở thành nghệ sĩ lớn”. Báo Công an nhân dân. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Ngọc An (1 tháng 3 năm 2016). “Giọng ca vàng thuở ấy... bây giờ: Thanh Huyền - ngôi sao trên sóng phát thanh”. Báo Thanh Niên. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Trọng Trường (15 tháng 11 năm 2017). “NSND Thanh Huyền đau đáu nỗi nhớ chồng quá cố”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ VGP (18 tháng 1 năm 2023). “Triển lãm "Hiệp định Paris – Cánh cửa hòa bình"”. Tạp chí Ban Tuyên giáo Trung ương. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Yến Thanh - Minh Khiêm (8 tháng 9 năm 2024). “Nhạc sĩ Dân Huyền: "Tôi cất công tới nhiều miền quê để được người nông dân truyền dạy dân ca"”. Báo Dân Việt. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Bảo Nam (19 tháng 5 năm 2024). “Nhạc sĩ Dân Huyền: Hình ảnh Bác Hồ luôn khắc sâu trong tâm trí tôi”. Hànộimới. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Dương Trang Hương (31 tháng 8 năm 2018). “Lời ca dâng Bác”. Báo Khánh Hòa. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Ánh Quyên (19 tháng 5 năm 2024). “"Lời ca dâng Bác": Bài hát lay động về Bác Hồ”. Đài Tiếng nói Việt Nam. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ “Nhạc sĩ Thái Cơ: Những "Nghịch lý" sáng tạo”. Báo Công an nhân dân. 12 tháng 1 năm 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ “Chuyện chưa kể về ca khúc 'Mẹ yêu con' của Nguyễn Văn Tý”. Báo Tiền Phong. 14 tháng 8 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Trần Hoàng Thiên Kim (30 tháng 12 năm 2019). “Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý qua đời: "Anh muốn thành mây nương nhờ làn gió"”. Báo Công an nhân dân. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Hà Thu (4 tháng 2 năm 2018). “Nhạc sĩ Hoàng Vân qua đời ở tuổi 88”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Hà Thu (4 tháng 2 năm 2018). “Tình yêu đất nước, con người thấm đẫm trong nhạc Hoàng Vân”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Vũ Quỳnh Trang (8 tháng 6 năm 2011). “NSND Thanh Huyền: Tình yêu ở lại”. Báo Công an nhân dân. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ Hội Nhạc sĩ Việt Nam (1997). Nhạc sĩ Việt Nam hiện đại. Hà Nội: Hội Nhạc sĩ Việt Nam. tr. 224. OCLC 45066105.
- ^ Đào Thanh Tùng (22 tháng 4 năm 2011). “Đạo diễn Thanh An - ngọn đèn biển đã tắt”. Báo Tuổi Trẻ. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
- ^ “Cuộc thi Đơn ca nhạc nhẹ toàn quốc lần thứ 2”. Blogger. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2024.
Liên kết ngoài
sửa- Những tháng ngày hạnh phúc Lưu trữ 2010-02-21 tại Wayback Machine